Azərbaycanın Əməkdar Artisti, görkəmli aktyor, rejissor, tanınmış teatr xadimi Mürşüd Həşimli XX əsr milli teatr mədəniyyətimizin tarixində özünəməxsus yer tutan sənətkarlardandır.
Mürşüd Qarabağda, Şuşada, eləcə də Füzulidə tanınmış soy olan Həşimli uruğuna bağlıdır. Bu soyun ulu babası Hacı Qafurdur. Hacı Qafur XVIII əsrin ikinci yarısında Şuşanın Gəlmələr məhəlləsində yaşamışdı. Ticarətlə məşğul olmuşdu.
Hacı Qafurun Həşim adlı oğlu vardı.
Həşim Hacı Qafur oğlu 1789-cu ildə Şuşa şəhərinin Gəlmələr məhəlləsində anadan olmuşdu. Məhəllə mollaxanasında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul olmuşdu. Pak Kərbəla torpağını ziyarət etmişdi.
Kərbəlayı Həşim Şərəflə ailə qurmuşdu. Məmmədtağı, Bağır, Sadıq, Qasım, İsmayıl, İbrahim adlı oğlanları, İmmi adlı qızı vardı.
Kərbəlayı Həşimin beşinci oğlu İsmayıl 1855-ci ildə Şuşa şəhərinin Gəlmələr məhəlləsində anadan olmuşdu. Məhəllə mollaxanasında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul olmuşdu. Müqəddəs Kərbəla torpağını ziyarət etmişdi.
Kərbəlayı İsmayılın Həbib, Mehdi adlı oğlanları vardı.
Həbib Kərbəlayı İsmayıl oğlu 1871-ci ildə Şuşa şəhərinin Gəlmələr məhəlləsində doğulmuşdu. Məhəllə mollaxanasında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul olmuşdu.
Kərbəlayı İsmayılın ikinci oğlu Mehdi 1873-cü ildə Şuşa şəhərinin Gəlmələr məhəlləsində anadan olmuşdu. Məhəllə mollaxanasında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul olmuşdu. Müqəddəs Kərbəla torpağını ziyarət etmişdi.
Kərbəlayı Mehdi Qaryagin (inki Füzuli) şəhərinə köçmüş, burdakı Malaqan bazarında dükan açmışdı.
Kərbəlayı Mehdinin Mürşüd adlı oğlu vardı.
Mürşüd Kərbalayı Mehdi oğlu Həşimli 1899-cu ildə Qaryagin (indiki Füzuli) şəhərində anadan olmuşdu. O, Qaryagin (Füzuli), Şuşa və Ağdam Dövlət dram teatrlarında aktyor, quruluşcu rejissor vəzifələrində çalışmışdır.
Mürşüd Həşimli 1951-1958-ci illərdə M. Əzizbəyov adına Azərbaycan Dövlət Dram teatrında çıxış etmişdir.
1954-1964-cü illərdə yenidən Qaryagin xalq teatrında işləmişdir.
M. Həşimliyə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin 1940-cı il 23 aprel tarixli fərmanı ilə Azərbaycan SSR əməkdar artisti kimi fəxri ad verilmişdir.
M. Həşimli 1970-ci ildən Ə.Haqverdiyev adına Ağdam Dövlət Dram teatrında işləyir.
Mürşüd Həşimli işlədiyi müddət ərzində, Nofəl “Leyli və Məcnun”, Aydın “Aydın”, Oktay “Oktay Eloğlu”, Şeyx Sənan “Şeyx Sənan”, Dəmirçi Musa “Toy”, Vaqif “Vaqif”, Kəblə Hacı “”Evliykən subay”, Səfər “Əliqulu evlənir”, Kaplan “Son göz yaşları”, Ağsaqqal “Qaraqum faciəsi” Soltan “Xoşbəxtıik axtaran Həsən”, Məşədi Cəfər “Dağılan Tifaq” və s. rollarda çıxış etmişdir.
Son dərəcə yaraşıqlı səhnə görkəmi, ifa məlahəti, ehtiraslı və emosional daxili aləmi, səhnədəki yoldaşları ilə münasibətlərində psixoloji dürüstlüyü olan Mürşüd Həşimli bu kollektivdə çoxlu sayda rol oynamışdı.
Füzuli rayon xalq teatrı yaradıldıqdan sonra M.Həşimli bir quruluşçu rejissor kimi S.S.Axundovun “Laçın yuvası”, Səttar Axundovun “Məhəbbət nişanəsi”, M.F.Axundovun “Hacı Qara” və başqa əsərləri tamaşaya hazırlamış, özü də baş rollarda çıxış etmişdir.
Mürşüd Həşimli 6 aktyabr 1977-ci ildə vəfat edib.
M. Həşimlinın sənədləri Azərbaycan SSR Mərkəzi Dövlət Ədəbiyyat və İncəsənət arxivinə ilk dəfə 7 iyun 1978-cü ildə 43 sənəd, ikinci dəfə 14 avqust 1978-ci ildə 73 sənəd qəbul edilmişdir. Onların arasında M.Həşimlinın rolda və fərdi fotoşəkilləri, proqramlar, afişalar və s. sənədlər vardır.
Sənədlər elmi-texniki cəhətdən işlənərək siyahısı tərtib edilmiş və 18 saxlama vahidi altında saxlanılmışdır. M. Həşimlinın fonduna 509-cu nömrə verilmişdir.
Mürşüd Həşimli: Unudulmuşlardan biri..
Mürşüd Həşimli
Azərbaycanın Əməkdar Artisti, görkəmli aktyor, rejissor, tanınmış teatr xadimi Mürşüd Həşimli XX əsr milli teatr mədəniyyətimizin tarixində özünəməxsus yer tutan sənətkarlardandır.
Mürşüd Qarabağda, Şuşada, eləcə də Füzulidə tanınmış soy olan Həşimli uruğuna bağlıdır. Bu soyun ulu babası Hacı Qafurdur. Hacı Qafur XVIII əsrin ikinci yarısında Şuşanın Gəlmələr məhəlləsində yaşamışdı. Ticarətlə məşğul olmuşdu.
Hacı Qafurun Həşim adlı oğlu vardı.
Həşim Hacı Qafur oğlu 1789-cu ildə Şuşa şəhərinin Gəlmələr məhəlləsində anadan olmuşdu. Məhəllə mollaxanasında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul olmuşdu. Pak Kərbəla torpağını ziyarət etmişdi.
Kərbəlayı Həşimin törəmələri Həşimli, Həşimov soyadını daşıyırlar.
Kərbəlayı Həşim Şərəflə ailə qurmuşdu. Məmmədtağı, Bağır, Sadıq, Qasım, İsmayıl, İbrahim adlı oğlanları, İmmi adlı qızı vardı.
Kərbəlayı Həşimin beşinci oğlu İsmayıl 1855-ci ildə Şuşa şəhərinin Gəlmələr məhəlləsində anadan olmuşdu. Məhəllə mollaxanasında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul olmuşdu. Müqəddəs Kərbəla torpağını ziyarət etmişdi.
Kərbəlayı İsmayılın Həbib, Mehdi adlı oğlanları vardı.
Həbib Kərbəlayı İsmayıl oğlu 1871-ci ildə Şuşa şəhərinin Gəlmələr məhəlləsində doğulmuşdu. Məhəllə mollaxanasında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul olmuşdu.
Kərbəlayı İsmayılın ikinci oğlu Mehdi 1873-cü ildə Şuşa şəhərinin Gəlmələr məhəlləsində anadan olmuşdu. Məhəllə mollaxanasında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul olmuşdu. Müqəddəs Kərbəla torpağını ziyarət etmişdi.
Kərbəlayı Mehdi Qaryagin (inki Füzuli) şəhərinə köçmüş, burdakı Malaqan bazarında dükan açmışdı.
Kərbəlayı Mehdinin Mürşüd adlı oğlu vardı.
Mürşüd Kərbalayı Mehdi oğlu Həşimli 1899-cu ildə Qaryagin (indiki Füzuli) şəhərində anadan olmuşdu. O, Qaryagin (Füzuli), Şuşa və Ağdam Dövlət dram teatrlarında aktyor, quruluşcu rejissor vəzifələrində çalışmışdır.
Mürşüd Həşimli 1951-1958-ci illərdə M. Əzizbəyov adına Azərbaycan Dövlət Dram teatrında çıxış etmişdir.
1954-1964-cü illərdə yenidən Qaryagin xalq teatrında işləmişdir.
M. Həşimliyə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin 1940-cı il 23 aprel tarixli fərmanı ilə Azərbaycan SSR əməkdar artisti kimi fəxri ad verilmişdir.
M. Həşimli 1970-ci ildən Ə.Haqverdiyev adına Ağdam Dövlət Dram teatrında işləyir.
Mürşüd Həşimli işlədiyi müddət ərzində, Nofəl “Leyli və Məcnun”, Aydın “Aydın”, Oktay “Oktay Eloğlu”, Şeyx Sənan “Şeyx Sənan”, Dəmirçi Musa “Toy”, Vaqif “Vaqif”, Kəblə Hacı “”Evliykən subay”, Səfər “Əliqulu evlənir”, Kaplan “Son göz yaşları”, Ağsaqqal “Qaraqum faciəsi” Soltan “Xoşbəxtıik axtaran Həsən”, Məşədi Cəfər “Dağılan Tifaq” və s. rollarda çıxış etmişdir.
Son dərəcə yaraşıqlı səhnə görkəmi, ifa məlahəti, ehtiraslı və emosional daxili aləmi, səhnədəki yoldaşları ilə münasibətlərində psixoloji dürüstlüyü olan Mürşüd Həşimli bu kollektivdə çoxlu sayda rol oynamışdı.
Füzuli rayon xalq teatrı yaradıldıqdan sonra M.Həşimli bir quruluşçu rejissor kimi S.S.Axundovun “Laçın yuvası”, Səttar Axundovun “Məhəbbət nişanəsi”, M.F.Axundovun “Hacı Qara” və başqa əsərləri tamaşaya hazırlamış, özü də baş rollarda çıxış etmişdir.
Mürşüd Həşimli 6 aktyabr 1977-ci ildə vəfat edib.
M. Həşimlinın sənədləri Azərbaycan SSR Mərkəzi Dövlət Ədəbiyyat və İncəsənət arxivinə ilk dəfə 7 iyun 1978-cü ildə 43 sənəd, ikinci dəfə 14 avqust 1978-ci ildə 73 sənəd qəbul edilmişdir. Onların arasında M.Həşimlinın rolda və fərdi fotoşəkilləri, proqramlar, afişalar və s. sənədlər vardır.
Sənədlər elmi-texniki cəhətdən işlənərək siyahısı tərtib edilmiş və 18 saxlama vahidi altında saxlanılmışdır. M. Həşimlinın fonduna 509-cu nömrə verilmişdir.
Ənvər ÇİNGİZOĞLU, jurnalist-etnoqraf
19:29